Ebeveyn Tutumları Çocuğun Kişilik Gelişimini Etkiler
VM Medical Park Ankara Hastanesi Psikoloji Kliniği Psikoloğu Hatice Yurt, çocuğun kişilik ve karakter gelişiminde anne baba tutumlarının değerli bir yeri olduğunun altını çizerek, “Anne baba tutumları çocuğun karakter gelişiminde önemli ölçüde etkili oluyor. Bu nedenle anne babanın bilinçli ve bilinçli olması, sağlıklı tutum ve davranışlar sergilemesi, sağlıklı birey yetiştirmede ve çocuğun sağlıklı fiziksel-psikolojik gelişiminde önemli rol oynar.
Psikolog Hatice Yurt, ebeveynliğin çocuk gelişimindeki değerine ilişkin açıklamalarda bulundu.
Anne Baba Arasındaki Bağ Gözden Geçirilmemeli
Çocuğun anne ve babasını rol model aldığına ve onlar gibi davrandığına dikkat çeken Psk. Yurt, “Ebeveynlerin tutumları, kişilik gelişimini, sosyal ilişkileri, öz saygıyı, akademik başarıyı, gelecekteki ikili ilgileri ve aile ilişkilerini etkiler. Anne babalar bakımları sırasında birbirlerine sevgi ve saygı gösterdiklerinde aslında çocuğa aile içinde nasıl davranması gerektiğini öğretmiş olurlar. Çocukların duygusal ve davranışsal gelişiminde anne babaların ilgi ve sevgilerini istikrarlı, her zaman ve dengeli bir biçimde sağlamaları gerekir. Anne baba sevgisini sözlü olarak ifade etmek ve fiziksel temasla desteklemek çocuk gelişimini yumuşatıcı etkilere sahiptir. Ebeveynlerin çocuklarıyla geçirdikleri sürenin uzunluğundan daha değerli olan, geçirilen zamanın kalitesi ve kalitesidir.
Çocuklar Ebeveynleri Taklit Eder
Anne baba arasındaki olumlu bağın çocuk üzerinde de olumlu etkilerinin olabileceğini vurgulayan Psk. Yurt şu bilgileri paylaştı:
Çocuk Refahının Boyutları Nelerdir?
“Ebeveynlerin ortasındaki inançlı bağ ve kurdukları sağlıklı bağ çocuk tarafından modellenir ve gelecekteki bağlantılarında da bu tür davranışların devamına yer hazırlar. Mükemmeliyetçi bir tavırla yetiştirilme biçimleri, kendi çocukluklarında yaşadıkları korkunç deneyimler ve kendi çocukluklarında başaramadıkları şeyleri çocuklarından bekleyebilirler. Bu nedenle çocuğu olduğu gibi kabul etmek, ilgi alanlarında rehberlik etmek, akranlarıyla karşılaştırmadan olumlu yönlerini vurgulamak performans gerektiren faaliyetlerde ciddi sorunlar yaşamasını engelleyecektir.”
Çocuklar baskıcı olmamalı
Baskıcı ebeveyn tutumunun yaratabileceği sorunları anlatan Psk. Yurt, “Baskıcı ve otoriter anne baba tutumlarında çocuk kendini baskı altında hissediyor, yaptıkları her davranış değerlendiriliyor ve çocuklarının her söylediğini sorgulamadan kabul etmesini bekliyorlar. Bu tutum çocuğun kaygılı, korkmuş, içine kapanık, güvensiz, duygu ve davranışlarını ifade edemeyen davranışlar sergilemesine neden olmuştur. Ailelerin çocuk eğitiminde yaşlarına ve gelişim düzeylerine uygun yöntemleri uygulamaları çok önemli” dedi.
Zorluklarla Çalışması Öğretilmelidir
Anne babaların çocuklarının başına hep bir şey gelecek korkusuyla çok kısıtlayıcı ve koruyucu davranışlar sergilediklerini vurgulayan Psk. Hatice Yurt dedi ki:
“Ebeveynlerin çocuklara hayattaki görevlerinde rehberlik etmeleri ve zorluklarla baş etmeyi öğretmeleri en doğrusu olacaktır. Aksine ilgisiz ve ihmalkar anne baba tutumunda çocuğun temel ihtiyaçları dışında çocuğun manevi ihtiyaçları göz ardı edilmekte, anne baba çocuğa olan sevgi ve ilgilerini vermemektedir. Bu tutuma sahip ailelerde yetişen çocuklar, özgüven sorunları ile birlikte içe dönük bir mizaç geliştirebilir ve ruhsal bozukluklara yatkın hale gelebilir.” söz konusu.
Tutarsız Ebeveyn Davranışlarından Kaçınılmalıdır
Tutarsız anne baba tutumlarında anne babaların farklı disiplin anlayışlarına sahip olduğunu ve birbirinden farklı tutumlar sergileyebileceğini belirten Psk. Hatice Yurt, “Bu tutuma maruz kalan çocuklar neyin doğru neyin yanlış olduğunu bilmedikleri halde tutarsız bir kişilik yapısı geliştirebiliyorlar. Aynı zamanda günlük yaşamlarında ve sosyal ilişkilerinde güven sorunu yaşatabilirler. Çocukların kuralları sağlıklı bir şekilde öğrenebilmeleri için ebeveynlerin tutarlı davranışlar sergilemeleri önemlidir.
Çocuklarda özgüven oluşturmak önemlidir.
Anne ve babanın görevlerinden bahseden Psk. Yurt, “Son zamanlarda yapılan birçok çalışmada ideal tutum olarak adlandırılan anne-babaların demokratik-dengeli tutumları, öz-yeterlik algısı, benlik saygısı, akademik başarı ve sorumluluk duygusu, özellikle de olumlu öz düzenleme gibi olumlu sonuçlarla ilişkilendirilmektedir. becerileri, otoriter yetiştirilme ise olumsuz sonuçlarla ilişkilidir. Unutulmamalıdır ki çocuklarımıza söz hakkının verilmesi, anne-babalarının gözetiminde sorumluluk almalarına fırsat verilmesi, ilgi ve yetenek alanlarında desteklenmesi onların gelişimlerini olumlu yönde etkileyecektir. Çocuğa niyetini belirleme fırsatı vermek ve koşulsuz sevgimizi göstermek, aile bağlarımızı düzenlemenin yanı sıra sağlıklı bir birey yetiştirmede çok etkilidir. Sevgiyle büyüyen bir çocuk, hoş, istikrarlı, kendini ifade eden kişilik özellikleri gösterir. Unutmayın, memnun anne babalar, mutlu çocuklar demektir” diyerek sözlerini tamamladı. (BSHA-Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)